Το Σπουδαστήριο Θεωρητικής Φυσικής ιδρύθηκε το 1966 από τον καθηγητή της Έδρας Θεωρητικής Φυσικής Φωκίωνα Χατζηιωάννου και απετέλεσε νησίδα εκπαίδευσης και φυτώριο εξέλιξης νέων επιστημόνων για περισσότερο από δύο δεκαετίες. Ήταν από τα αρτιότερα θεωρητικά σπουδαστήρια της χώρας με σύγχρονη ανεπτυγμένη βιβλιοθήκη τόσον όσον αφορά σε αριθμό βιβλίων, κυρίως της ξένης βιβλιογραφίας, όσον και σε επιστημονικά περιοδικά αναγνωρισμένου κύρους. Τα σημαντικά βιβλία, τα οποία ήταν και βιβλία αναφορές, υπήρχαν σε πολλαπλότητες περισσότερες της μιας, για την εξυπηρέτηση του επιστημονικού προσωπικού και των φοιτητών. Τα σημαντικότερα περιοδικά του κλάδου της Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων, αλλά και άλλων περιοχών της Φυσικής και των Μαθηματικών ήταν αποκτήματα της βιβλιοθήκης του σπουδαστηρίου και μάλιστα σε εποχές όπου η ψηφιοποίηση των περιοδικών ήταν σε διεθνές επίπεδο ανύπαρκτη και η προμήθεια των περιοδικών πολύ δαπανηρή.Παρ' όλα αυτά η αγάπη και το μεράκι του διευθυντού του, καθ. Φ. Χατζηιωάννου, δημιούργησε ένα ερευνητικό περιβάλλον ζηλευτό για την εποχή του. Εκτός αυτού, το σπουδαστήριο ήταν εξοπλισμένο και με μικρούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές, πολύ πριν την έλευση των προσωπικών υπολογιστών, και εξοπλισμένο με σύγχρονες, για την εποχή, μονάδες εκτύπωσης των προδημοσιεύσεων και επεξεργασίας των εικόνων που ήταν ένθετες στις δημοσιεύσεις. Εκτός απο τα εβδομαδιαία σεμινάρια ερευνητικού χαρακτήρα, ίσως η πιο σημαντική δραστηριότητα του σπουδαστηρίου ήταν η διδασκαλία κύκλου προχωρημένων επιστημονικών θεμάτων για σπουδαστές που επεδίωκαν ενημέρωση πέραν αυτής του προπτυχιακού κύκλου. Από αυτόν τον κύκλο σεμιναρίων και τα θερινά σχολεία που διοργάνωνε το σπουδαστήριο ξεπήδησαν νέο επιστήμονες που διέπρεψαν μετέπειτα στο εξωτερικό.

Σήμερα το σπουδαστήριο δεν έχει την παληά του την αίγλη, την οποίαν έχασε από τα μέσα της δεκαετίας του '80 όταν και απώλεσε την δυνατότητα να υπάρχει ως αυτόνομη ακαδημαϊκή μονάδα με το δικό της προϋπολογισμό, αλλά εξακολουθεί να υφίσταται νομικά με την ελπίδα ότι θα αναγεννηθεί, όταν το επιτρέψουν οι καταστάσεις, και θα αξιοποιηθεί κατάλληλα υπηρετώντας τους αρχικούς του στόχους προσφέροντας σύγχρονη γνώση στους φοιτητές.